Viêm tiểu phế quản - Bệnh nguy hiểm ở trẻ em

    Trong các bệnh đường hô hấp ở  trẻ em thì viêm tiểu phế quản là bệnh thường gặp quanh năm và đặc biệt là vào những  ngày chuyển mùa, bệnh gây nên những biến chứng nguy hiểm có thể dẫn  đến tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

    Viêm tiểu phế quản ( VTPQ ) là bệnh viêm nhiễm cấp tính của các phế quản kích thước nhỏ, có đường kính dưới 2 mm hay còn là các tiểu phế quản.Thành của các tiêu phế quản này không có sụn, chỉ có cơ trơn nên dễ bị co thắt, xẹp lại khi bị viêm.Viêm tiểu phế quản thường xảy ra ởtrẻ dưới 2 tuổi , nhất là trẻ 3- 6 tháng tuổi. Khi bị bệnh, các tiểu phế quản bị viêm, sưng phù, tiết nhiều dịch làm cho đường thở của trẻ bị chít hẹp, tắc nghẽn.

   Nguyên nhân làm trẻ bị VTPQ  thường là do vi rút, chiếm hàng đầu là do vi rút hợp bào hô hấp ( VRS ) chiếm tới 30 - 50 % các truờng hợp gây bệnh. Vi rút có khả năng lây lan rất mạnh nên bệnh có nguy cơ lây lan thành dịch. Người lớn, trẻ lớn có thể bị nhiễm VRS nhưng biểu hiện thường nhẹ, chỉ như cảm, ho thông thường, nhưng trẻ dưới 2 tuổi bị lây nhiễm có thể có thể biểu hiện dưới dạng nặng VTPQ. Ngoài ra VTPQ còn do Adenovius khoảng 10 %.

     Triệu chứng ban đầu thường là trẻ bị ho, chảy nước mũi trong, sốt vừa hoặc cao. Sau 3- 5 ngày trẻ ho ngày một nhiều, xuất hiện khó thở, thở rít. Tình trạng  nặng thì tím tái, có khi ngừng thở. Nhịp thở nhanh, xuất hiện các cơn co kéo  hô hấp, lồng ngực bị rút lõm, trẻ thở rên, có tiếng ran rít, ran ngáy. Nặng hơn trẻ có thể bỏ bú, tím tái. Bệnh có triệu chứng như hen xuyễn.Thông thường trẻ sẽ khò khè 7 ngày, ho giảm dần trong khoảng 2 tuần rồi khỏi nếu được chăm sóc tốt.Cũng có trẻ bị ho kéo dài trong nhiều tuần lễ. Biến chứng thường gặp là trẻ bị suy hô hấp, viêm phổi ( do bị bội nhiễm ), xẹp phổi, viêm tai giữa. Cần chú ý những trường hợp trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi, trẻ sinh non, suy dinh dưỡng, bệnh tim bẩm sinh, trẻ bị suy giảm miễn dịch thường dễ bị nặng, kéo dài, có nhiều biến chứng và tử vong cao.

     Điều trị và phòng bệnh. 

    Đối với trẻ ở thể nhẹ chưa có các biểu hiện khó thở, tím tái có thể chăm sóc tại nhà, cho trẻ tiếp tục bú mẹ, bú nhiều lần hơn, nếu trẻ bú ít vắt sữa cho uống bằng thìa. Trẻ lớn nên cho trẻ ăn thức ăn nấu loãng hơn, ăn nhiều bữa, có  đủ chất dinh dưỡng ( thịt, cá, trứng, sữa, rau xanh, quả chín ). Tăng cường cho trẻ uống nước. Làm thông thoáng mũi cho trẻ để trẻ dễ thở hơn bằng cách nhỏ dung dịch Natriclorit 0,9 % ngày 3- 4 lần. Dùng tăm bông nhúng nước muối làm sạch mũi cho trẻ. Bị viêm tiểu phế quản, trẻ bị ho rất rát cổ, có thể trẻ uống nước lá húng chanh, lá hẹ hấp mật ong  hoặc quất hấp mật ong. Không nên cho trẻ uống thuốc ho, vì một số loại thuốc làm giảm ho, sẽ làm các dịch tiết, đờm không tống được ra ngoài ,gây đặc quánh cản trở đường hô hấp của trẻ. Viêm tiểu phế quản nếu nguyên nhân do vi rút thì  kháng sinh không có tác dụng. Vì thế chỉ dùng các loại thuốc trên khi có chỉ định của bác sỹ. Cần theo dõi trẻ, nếu thấy trẻ  có biểu hiện trẻ cao, mệt nhiều, bỏ ăn, bú ít, khó thở cần đưa trẻ đi bệnh viện.

     Để phòng viêm tiểu phế quản trong mùa giao thời, các bà mẹ chú ý giữ ấm cho trẻ, nhất là vào ban đêm, vào những ngày thời tiết trở lạnh cần giữ ấm ngực ấm cổ, chân trẻ. Không nên cho trẻ uống nước lạnh dễ gây viêm họng. Quan tâm chăm sóc bữa ăn của trẻ, cho trẻ ăn đủ chất, để   tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Tránh để trẻ tiếp xúc với  khói thuốc, khói than, bụi. Trẻ cần  được sống trong điều kiện môi trường trong sạch, không bị ô nhiễm. Cho trẻ tiêm chủng đầy đủ để phòng bệnh.

                                                                                Bác sỹ Celia